Türkiye Jeoit Modeli-2020 (TG-20), Harita Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde yürütülmüş olan “Türkiye Yükseklik Sisteminin Modernizasyonu ve Gravite Altyapısının İyileştirilmesi Projesi (2015-2020)”nin bir ürünüdür. TG-20, 35°K-43°K ile 25°D-45°D arasında kalan bölgeyi kapsayan hâlihazırda Türkiye ve çevresi için geçerli resmî jeoit modelidir. TG-20 hibrit bir modelidir. Yaklaşık 265.000 nokta kara gravite verisi, GOCO06S global jeopotansiyel modeli ve 7.2 yay saniyesi çözünürlüklü SRTM V4.1 sayısal yükseklik modeli kullanılarak hesaplanmıştır. Çevre denizlerimizdeki gravite veri boşlukları, 5399 derece ve sıraya kadar XGM2019e global jeopotansiyel modeli ile doldurulmuştur. Hesaplamalar, Stokes Fonksiyonunun En Küçük Karelerle Modifikasyonu – İlave Düzeltmeler (LSMSA) yöntemi ile LSMS-GEOLAB yazılımı kullanılarak yapılmıştır.
TG-20 gravimetrik modelinin mevcut yükseklik sistemine dönüşümü, ülke geneline homojen dağılmış 182 tarihsel GPS/nivelman noktası kullanılarak 4 parametreli dönüşümle gerçekleştirilmiştir. Modelin mutlak doğrulaması, ülke genelinde jeoit eğiminin hızlı değiştiği bölgelerde 7 farklı test profilinde eş zamanlı olarak elde edilen 278 GPS/nivelman noktasında yapılmıştır. Farkların standart sapması birçok test profilinde 2 cm’nin altındadır.
TG-20 hibrit jeoit modelinin, 1 yay dakikası ve 5 yay dakikası olmak üzere iki versiyonu vardır. 1 yay dakikası çözünürlüğüne sahip model, yürürlükteki mevzuat gereği kamu kurum ve kuruluşları ile Web Coverage Service (WCS) üzerinden bedelsiz olarak paylaşılabilmektedir. Bu hizmete erişim için bağlantıda örneği sunulan resmî yazının ekleriyle birlikte Harita Genel Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir. 5 yay dakikası çözünürlüğüne sahip model, eğitim ve gösterim amaçlı çalışmalar için bedelsiz olarak tüm kullanıcılara açıktır.
5 yay dakikası çözünürlüklü TG-20 Modeli
https://www.harita.gov.tr/urun/jeoid-yuksekligi-5x-5-cozunurlugunde/504https://www.isgeoid.polimi.it/Geoid/Europe/Turkey/turkey_2020_g.html
1 yay dakikası çözünürlüklü TG-20 Modeli Başvuru Belgeleri
WCS üzerinden TG-20 hizmeti belgeleri (tıkla indir)
Kaynaklar:
1. Yıldız H., Simav M., Sezen E., Akpınar İ., Akdoğan Y.A., Cingöz A., Akabalı O.A. (2021) Determination and validation of the Turkish Geoid Model-2020 (TG-20), Bollettino di Geofisica Teorica ed Applicata, 62(3), pp. 495-512. DOI: 10.4430/bgta0345
2. HGM (2021) Türkiye Yükseklik Sisteminin Modernizasyonu ve Gravite Altyapısının İyileştirilmesi Projesi 2015K090710 (2015K09-2464) Proje Tamamlama Raporu, Mart 2021, Harita Genel Müdürlüğü, Ankara.